Dąbrowa Szlachecka
Dąbrowa Szlachecka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Czernichów pomiędzy Wołowicami a Rączną.
Założenia ruralistyczne klasyfikują ją jako typ wsi rozproszonej, skupinowej. Badania archeologiczne prowadzone w XX wieku wykryły ślady pracowni krzemieniarskiej i osady z epoki neolitu i brązu. W r. 1937 odkryto bogate stanowisko mustierskie (środkowy paleolit), gdzie wyroby krzemienne zawierają dużą ilość wiórów oraz narzędzi na odłupkach. Musiała tutaj przebywać dość duża gromada ludzka, czego dowodzi wielka ilość krzemieni i duży obszar, zajęty pod obozowisko.
W Nadwiślańskim Parku Etnograficznym (skansen w Wygiełzowie) znajduje się olejarnia z drugiej połowy XIX wieku, przebudowana w 1902 roku, z oryginalnymi stępami, prasą i naczyniami z Dąbrowy Szlacheckiej.
Wioska posiada długoletnią tradycję rzemiosła wikliniarskiego, która stanowiła podstawowe źródło utrzymania większości mieszkańców. W 1748 roku wieś należała do parafii tynieckiej, potem do Czernichowa, pod koniec XVIII wieku liczyła około 30 domów.
W następnym wieku wioska posiadała już 49 domów i 306 mieszkańców (132 mężczyzn i 174 kobiety). Dąbrowa Szlachecka była własnością Maksymiliana Michalskiego. Obszar dworski posiadał 15 mórg gruntów ornych, 6 mórg łąk i ogrodów, 23 morgi pastwisk i 195 mórg obszarów leśnych, natomiast włościanie (chłopi) posiadali 202 morgi gruntów ornych, 55 mórg łąk i ogrodów, 56 mórg pastwisk i 2 morgi lasu. (1 morga dolnoaustriacka = 0,5755 ha) Źródło: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1, Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914. (skan poniżej)
W r. 1960 został wybudowany Kościół pw. NMP Królowej Polski. Trzydzieści jeden lat później wybudowano kaplicę pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, na Wyźrale. Msze święte w niedziele i święta odprawiane są o godz.: 07:30, 9:15 (w kaplicy), 11:00 i 16:00.
Według danych z 31 grudnia 2003, wieś zamieszkiwały 582 osoby. Jest to dziesiąta pod względem liczby mieszkańców wieś, na dwanaście wiosek gminy Czernichów. Według danych z 2012 r. wieś zamieszkuje 686 osoby, zaś powierzchnia wynosi 3,44km2.
Przysiółki należące do Dąbrowy Szlacheckiej: Boroniówka, Dolina, Górka, Janasówka, Kukułówka, Lipowiec, Na Brzegu, Podpowieszon. Najwyższy szczyt: Krzemiennik 269,1 m n.p.m.
Sołtys: Marian Michalczyk, Członkowie Rady Sołeckiej: Marian Dudek, Halina Łędzka, Krzysztof Mlostek, Julia Szwed, Jan Tarnowski (aktualizacja: grudzień 2011)
Województwo | małopolskie |
Powiat | krakowski |
Gmina | Czernichów |
Sołtys | Marian Michalczyk |
Powierzchnia | 3,44 km2 |
Położenie | 50° 0′ N 19° 46′ E |
Liczba mieszkańców (2012) | 686 |
Kod pocztowy | 32-070 |
Tablice rejestracyjne | KRA |
Żródło | wikipedia.org |
Strona Gminy Czernichów | czernichow.pl |

Dąbrowa Szlachecka w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1, Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914
Moja Dąbrowa Szlachecka (artykuł z Orki 06/2012)
Dąbrowa Szlachecka leży we wschodniej części gminy Czernichów i mieszka w niej 686 mieszkańców. Jej powierzchnia wynosi 3,44 kilometry kwadratowe. Dąbrowa Szlachecka była kiedyś zaniedbana pod względem infrastruktury drogowej, wodociągowej, gazowej, telekomunikacyjnej, komunikacyjnej. Problemem były nieregularne dostawy energii elektrycznej, co było wielką bolączką mieszkańców. W pierwszym etapie mojej działalności została przebudowana sieć elektryczna wraz z oświetleniem ulicznym. W następnym etapie powstał komitet telefonizacji przy udziale mieszkańców i została wybudowana linia telefoniczna wraz z przyłączami telefonicznymi. Kolejnym krokiem było powstanie Komitetu Budowy Gazociągu – mieszkańcy Dąbrowy w 90 proc. pokryli koszty budowy sieci, a także przyłączy do swoich domów.
Głównym problemem mieszkańców był brak wody pitnej. Przy moim zaangażowaniu powstał Komitet Budowy Wodociągu, a sprawami finansowymi zajmowała się skarbnik Julia Szwed. Komitet wykonał projekt techniczny i przystąpił do budowy sieci wraz z przyłączami i zbiornikiem wyrównawczym, który był niezbędny dla zabezpieczenia wody dla górnej części Dąbrowy i Kukułówki. Na terenie Kukułówki wybudowano także przepompownię wody – wszystko po to, by podnieść ciśnienie. Po rozliczeniu się komitetu z mieszkańcami, pod moim przewodnictwem, został powołany Komitet Budowy Kanalizacji Sani-tarnej, którego członkami zostali: sołtys Marian Michalczyk oraz skarbnik Julia Szwed. Komitet wykonał projekt techniczny kanalizacji sfinansowany w całości przez mieszkańców Dąbrowy Szlacheckiej, który został przekazany do realizacji wójtowi gminy.
Jestem mieszkańcem Dąbrowy od 31 lat i z zadowoleniem muszę stwierdzić, że w okresie mojej działalności, wykonała niesamowity postęp, a tym samym zmieniły się warunki życia mieszkańców. Zostało wykonanych wiele inwestycji – choćby telefonizacja i budowa sieci gazowej, ponadto w 90 proc. wykonano sieć wodociągową, unowocześniono sieć elektryczną oraz oświetlenie uliczne. Jeśli chodzi o infrastrukturę 90 proc. dróg zostało wyasfaltowanych i naprawionych.
Główną bolączką naszej miejscowości jest brak budynku użyteczności publicznej, w którym można organizować imprezy dla dzieci i młodzieży. W najbliższym czasie planujemy w sołectwie wyasfaltowanie drogi w kierunku Grotowej – przysiółka Wołowic, która należy do parafii w Dąbrowie Szlacheckiej. Dzięki realizacji tej inwestycji mieszkańcy przysiółka będą mogli szybciej i bezpieczniej dojechać do Dąbrowy. Na ten cel Rada Sołecka w Dąbrowie Szlacheckiej przeznaczyła 20 tys. zł. Ubolewam nad tym, że sołectwo Wołowice – pomimo próśb – nie przekazało żadnych pieniędzy na ten cel, choć Grotowa jest przecież częścią sołectwa Wołowice. Główną inwestycją, jaką chcemy zrealizować jest budowa kanalizacji. Warunki ku temu są już spełnione, została wybudowana nowoczesna oczyszczalnia w Wołowicach. Następną inwestycją jest budowa wodociągu Dąbrowa Szlachecka – Wyźrał. Realizacja tego zadania rozpocznie się po wybraniu wykonawcy na przełomie sierpnia i września. Bolączką jest również brak wspomnianego wodociągu oraz brak chodnika i kanalizacji przy drodze powiatowej.
Sołtysem naszej Dąbrowy jest Marian Michalczyk a członkami Rady Sołeckiej są: Marian Dudek, Julia Szwed, Krzysztof Mlostek, Halina Łędzka i Jan Tarnowski. Członkowie Rady Sołeckiej są ludźmi doświadczonymi, w większości działającymi w radzie od kilku kadencji. Biorą czynny udział w pracach na rzecz swej miejscowości. Większość członków Rady Sołeckiej działa również aktywnie w Radzie Parafialnej na czele z księdzem proboszczem Józefem Sową. Przykładem tego jest wykonanie w krótkim czasie kapitalnego remontu plebanii. Kolejnym dowodem dobrej współpracy jest przekazanie dla dzieci i młodzieży boiska sportowego, na którym można organizować imprezy. Z uwagi na brak lokalu działalność Rady Sołeckiej sprowadza się do organizowania imprez plenerowych. Główną imprezą jaką organizujemy podczas wakacji jest „Pożegnanie Lata”, którą organizujemy w tym roku w dniach od 11 do 12 sierpnia.
Już teraz zapraszamy serdecznie wszystkie dzieci, młodzież i ich rodziców. Serwowane będą gratisowe kiełbaski z rożna, napoje, słodycze. Odbędą się również gry i konkursy z nagrodami ufundowanymi przez sponsorów oraz wójta. Warto podkreślić, że charakterystyczne dla Dąbrowy Szlacheckiej jest piękne położenie, bliskość Krakowa i dobre z nim połączenie, życzliwi mieszkańcy, którzy sobie wzajemnie pomagają oraz czyste i zadbane zagrody przydomowe, których inni nam zazdroszczą.
Radny Marian Dudek
Jest u nas straż (artykuł z Orki 06/2012)
Dzięki staraniom mieszkańców, 15 lipca 1930 roku we wsi założono Ochotniczą Straż Pożarną. Pierwszym prezesem straży był Andrzej Boroń, a naczelnikiem Stefan Łędzki, późniejszy kościelny w Dąbrowie Szlacheckiej.
W tym okresie jednostka liczyła 15 członków. Druhami założycielami byli: Władysław Boroń, Franciszek Trybek, Jan Śmiech, Franciszek Boroń, Andrzej Kuć, Józef Kuć, Piotr Łędzki, Jan Szwajda, Andrzej Janas, Józef Boroń, Władysław Śmiech, Andrzej Boroń. Strażacy siedzibę mieli w tzw. „Dolinie”. Z tego okresu nie zachowały się dokumenty i kroniki. Wiadomo tylko, że druhowie udzielali się w życiu kulturalnym i religijnym wsi. Zapisali się także w walce z żywiołami: ogniem i wylewającą Wisłą. Dopiero w 1945 roku pojawiają się pierwsze źródła pisane w dąbrowskiej straży. Naczelnikiem OSP tuż po wojnie został wybrany Franciszek Śmiech. Zadbał o to, by druhowie nie tylko zajęli się realizowaniem celów, do których zostali powołani, ale i budowali remizę z prawdziwego zdarzenia. Cztery lata później, rozpoczęła się budowa strażnicy. Poza pomieszczeniami dla straży, w budynku mieściła się Gromadzka Rada Narodowa i Wiejski Ośrodek Zdrowia. W 1955 roku strażacy zaczęli zbierać pieniądze na budowę kościoła. Organizowali imprezy i przedstawienia, z którymi objeżdżali okoliczne miejscowości. Przedstawiali „Mękę Pańską”, „Żywot św. Genowefy”, organizowali spotkania opłatkowe, święcone, kolędowanie oraz festyny. W 1962 roku strażacy ufundowali obraz Matki Boskiej Częstochowskiej do prezbiterium. Kolejnym dziełem, jakiego podjęła się jednostka straży w Dąbrowie, było założenie orkiestry dętej w 1963 roku. Do dziś uświetnia uroczystości kościelne, strażackie i państwowe. Instrumenty muzyczne, na których grają strażacy, zostały kupione z wygospodarowanych przez nich pieniędzy. Tradycją druhów z OSP w Dąbrowie Szlacheckiej stały się pielgrzymki do Kalwarii Zebrzydowskiej na uroczystości odpustowe. Czynią to do dziś. Druhom zawsze towarzyszy orkiestra. Lata 60-te to dla strażaków również czas intensywnych działań dla poprawy bezpieczeństwa we wsi. W tym czasie strażacy wybudowali dwa zbiorniki przeciwpożarowe.
W historii straży rzadko zdarza się, by przez pół wieku, był ten sam naczelnik. Tak jednak stało się w Dąbrowie Szlacheckiej. Pan Franciszek Śmiech był naczelnikiem przez pół wieku, a przez 20 lat komendantem Zarządu Gminnego Ochotniczych Straży Pożarnych w Czernichowie. Po jego śmierci, 6 stycznia 1995 roku odbyło się walne zebranie, podczas którego naczelnikiem OSP w Dąbrowie Szlacheckiej wybrano Stanisława Przebindę.
Z inicjatywy nowego naczelnika strażacy przystąpili do podniesienia wartości bojowej straży. Wiosną 1995 roku rozpoczęli generalny remont remizy. Wymienili okna, drzwi, instalację elektryczną, ocieplili sufit wełną mineralną. Przebudowali też scenę. Zadbali o nowe tynki i odnowienie elewacji budynku.
Mieszkańcy Dąbrowy wspierają swoją jednostkę. Gdy druhowie remontowali remizę, przekazali im pieniądze pozostałe z budowy gazociągu. W lipcu 1997 roku, podczas powodzi, druhowie OSP dzielnie bronili wałów wiślanych. Podobnie i w maju 2010 roku nie szczędzili sił, by uratować gminę przed zalaniem. Po długim okresie starania się o nowy wóz bojowy, 10 czerwca 2000 roku spełniło się marzenie strażaków. W miejsce wysłużonego „Stara 25”otrzymali „Stara 244”.
Czas przyniósł zmiany nie tylko w jednostce, ale i w orkiestrze.W roku 2003 zrezygnował z prowadzenia orkiestry, po 20 latach, pan Andrzej Wsołek. Jego miejsce zajął pan Sławomir Bukowski. Od przełomu wieku do zespołu zaczęło przychodzić coraz więcej młodych osób, dzięki czemu dalej jest kontynuowana myśl założycieli.
Kolejnym wyzwaniem dla straży stała się rozbudowa strażnicy. Druhowie dobudowali boks garażowy na lekki samochód pożarniczy, przedłużyli salę widowiskową, dobudowali szatnię i sanitariaty. Inwestycję realizowali etapami. Rozpoczęli w 2003 roku, skończyli w 2008. W 2006 roku postanowili udostępnić część budynku na potrzeby punktu aptecznego.
Strażacy z Dąbrowy Szlacheckiej, w trosce o dobro mieszkańców i niesienie im coraz to lepszej pomocy, podnoszą wciąż swe umiejętności. Uczestniczą m.in. w specjalistycznych szkoleniach. Jak kiedyś, tak i teraz biorą udział w życiu lokalnym, organizują festyny i zabawy, na których wspólnie bawią się nie tylko mieszkańcy Dąbrowy. Orkiestra dęta uświetnia uroczystości kościelne w parafii i sąsiednich, bierze czynny udział w imprezach organizowanych przez Urząd Gminy Czernichów. Również corocznie uczestniczy w wielkim wydarzeniu, jakim jest koncert w Wadowicach „Strażacy Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II w hołdzie”.
red.
Źródło: orka.czernichow.pl (wydanie: czerwiec 2012)
Ostatnio komentowane