Strona miejscowości Dąbrowa Szlachecka (nieoficjalna)

Dąbrowa Szlachecka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Czernichów pomiędzy Wołowicami a Rączną.

(12) – stanowisko mustierskie w Dąbrowie Szlacheckiej

Założenia ruralistyczne klasyfikują ją jako typ wsi rozproszonej, skupinowej. Badania archeologiczne prowadzone w XX wieku wykryły ślady pracowni krzemieniarskiej i osady z epoki neolitu i brązu. W r. 1937 odkryto bogate stanowisko mustierskie (środkowy paleolit), gdzie wyroby krzemienne zawierają dużą ilość wiórów oraz narzędzi na odłupkach. Musiała tutaj przebywać dość duża gromada ludzka, czego dowodzi wielka ilość krzemieni i duży obszar, zajęty pod obozowisko.

Olejarnia z Dąbrowy Szlacheckiej

W Nadwiślańskim Parku Etnograficznym (skansen w Wygiełzowie) znajduje się olejarnia z drugiej połowy XIX wieku, przebudowana w 1902 roku,  z  oryginalnymi stępami,  prasą  i  naczyniami  z  Dąbrowy  Szlacheckiej.

Wioska posiada długoletnią tradycję rzemiosła wikliniarskiego, która stanowiła podstawowe źródło utrzymania większości mieszkańców. W 1748 roku wieś należała do parafii tynieckiej, potem do Czernichowa, pod koniec XVIII wieku liczyła około 30 domów.

W następnym wieku wioska posiadała już 49 domów i 306 mieszkańców (132 mężczyzn i 174 kobiety). Dąbrowa Szlachecka była własnością Maksymiliana Michalskiego. Obszar dworski posiadał 15 mórg gruntów ornych, 6 mórg łąk i ogrodów, 23 morgi pastwisk i 195 mórg obszarów leśnych, natomiast włościanie (chłopi) posiadali 202 morgi gruntów ornych, 55 mórg łąk i ogrodów, 56 mórg pastwisk i 2 morgi lasu. (1 morga dolnoaustriacka = 0,5755 ha) Źródło: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1, Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914. (skan poniżej)

W r. 1960 został wybudowany Kościół pw. NMP Królowej Polski. Trzydzieści jeden lat później wybudowano kaplicę pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, na Wyźrale. Msze święte w niedziele i święta odprawiane są o godz.: 07:30, 9:15 (w kaplicy), 11:00 i 16:00.

Według danych z 31 grudnia 2003, wieś zamieszkiwały 582 osoby. Jest to dziesiąta pod względem liczby mieszkańców wieś, na dwanaście wiosek gminy Czernichów. Według danych z 2012 r. wieś zamieszkuje 686 osoby, zaś powierzchnia wynosi 3,44km2.

Przysiółki należące do Dąbrowy Szlacheckiej: Boroniówka, Dolina, Górka, Janasówka, Kukułówka, Lipowiec, Na Brzegu, Podpowieszon. Najwyższy szczyt: Krzemiennik 269,1 m n.p.m.

Sołtys: Marian Michalczyk, Członkowie Rady Sołeckiej: Marian Dudek, Halina Łędzka, Krzysztof Mlostek, Julia Szwed, Jan Tarnowski (aktualizacja: grudzień 2011)

Dąbrowa Szlachecka w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1, Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914

Moja Dąbrowa Szlachecka (artykuł z Orki 06/2012)

Dąbrowa  Szlachecka  leży  we  wschodniej części gminy Czernichów i mieszka w niej 686 mieszkańców. Jej powierzchnia  wynosi  3,44  kilometry  kwadratowe. Dąbrowa Szlachecka była kiedyś zaniedbana  pod  względem  infrastruktury  drogowej,  wodociągowej,  gazowej, telekomunikacyjnej,  komunikacyjnej. Problemem były nieregularne dostawy energii elektrycznej, co było wielką bolączką mieszkańców. W pierwszym etapie  mojej  działalności  została  przebudowana sieć elektryczna wraz z oświetleniem  ulicznym.  W  następnym  etapie  powstał  komitet  telefonizacji  przy udziale  mieszkańców  i  została  wybudowana linia telefoniczna wraz z przyłączami  telefonicznymi.  Kolejnym  krokiem było powstanie Komitetu Budowy Gazociągu – mieszkańcy Dąbrowy w 90 proc. pokryli koszty budowy sieci, a także przyłączy do swoich domów.

Głównym problemem mieszkańców był brak wody pitnej. Przy moim zaangażowaniu powstał Komitet Budowy Wodociągu, a sprawami finansowymi zajmowała się skarbnik Julia Szwed. Komitet wykonał  projekt  techniczny  i  przystąpił  do  budowy  sieci  wraz  z  przyłączami i zbiornikiem wyrównawczym, który był niezbędny dla zabezpieczenia wody dla  górnej  części  Dąbrowy  i  Kukułówki. Na terenie Kukułówki wybudowano także przepompownię wody – wszystko po to, by podnieść ciśnienie. Po rozliczeniu  się  komitetu  z  mieszkańcami,  pod moim  przewodnictwem,  został  powołany  Komitet  Budowy  Kanalizacji  Sani-tarnej, którego członkami zostali: sołtys Marian  Michalczyk  oraz  skarbnik  Julia Szwed.  Komitet  wykonał  projekt  techniczny  kanalizacji  sfinansowany  w  całości przez mieszkańców Dąbrowy Szlacheckiej, który został przekazany do realizacji wójtowi gminy.

Jestem  mieszkańcem  Dąbrowy  od  31 lat i z zadowoleniem muszę stwierdzić, że  w  okresie  mojej  działalności,  wykonała niesamowity postęp, a tym samym zmieniły  się  warunki  życia  mieszkańców.  Zostało  wykonanych  wiele  inwestycji  –  choćby  telefonizacja  i  budowa sieci gazowej, ponadto w 90 proc. wykonano sieć wodociągową, unowocześniono  sieć  elektryczną  oraz  oświetlenie uliczne. Jeśli chodzi o infrastrukturę 90 proc. dróg zostało wyasfaltowanych i naprawionych.

Główną  bolączką  naszej  miejscowości jest brak budynku użyteczności publicznej, w którym można organizować imprezy  dla  dzieci  i  młodzieży. W  najbliższym czasie planujemy w sołectwie wyasfaltowanie  drogi  w  kierunku  Grotowej – przysiółka Wołowic, która należy  do  parafii  w  Dąbrowie  Szlacheckiej. Dzięki realizacji tej inwestycji mieszkańcy przysiółka będą mogli szybciej i bezpieczniej dojechać do Dąbrowy. Na ten cel Rada Sołecka w Dąbrowie Szlacheckiej  przeznaczyła  20  tys.  zł.  Ubolewam nad  tym,  że  sołectwo  Wołowice  –  pomimo  próśb  –  nie  przekazało  żadnych pieniędzy na ten cel, choć Grotowa jest przecież  częścią  sołectwa  Wołowice. Główną inwestycją, jaką chcemy zrealizować jest budowa kanalizacji. Warunki ku temu są już spełnione, została wybudowana  nowoczesna  oczyszczalnia  w Wołowicach.  Następną  inwestycją  jest budowa wodociągu Dąbrowa Szlachecka – Wyźrał. Realizacja tego zadania rozpocznie się po wybraniu wykonawcy na przełomie sierpnia i września. Bolączką jest  również  brak  wspomnianego  wodociągu oraz brak chodnika i kanalizacji przy drodze powiatowej.

Sołtysem  naszej  Dąbrowy  jest  Marian Michalczyk a członkami Rady Sołeckiej są: Marian Dudek, Julia Szwed, Krzysztof Mlostek, Halina Łędzka i Jan Tarnowski. Członkowie  Rady  Sołeckiej  są  ludźmi doświadczonymi,  w  większości  działającymi w radzie od kilku kadencji. Biorą  czynny  udział  w  pracach  na  rzecz swej miejscowości. Większość członków Rady Sołeckiej działa również aktywnie w Radzie Parafialnej na czele z księdzem proboszczem  Józefem  Sową.  Przykładem tego jest wykonanie w krótkim czasie kapitalnego remontu plebanii. Kolejnym dowodem dobrej współpracy jest przekazanie  dla  dzieci  i  młodzieży  boiska sportowego, na którym można organizować imprezy. Z uwagi na brak lokalu działalność Rady Sołeckiej sprowadza się do organizowania imprez plenerowych. Główną imprezą jaką organizujemy podczas wakacji jest „Pożegnanie Lata”, którą organizujemy w tym roku w dniach od 11 do 12 sierpnia.

Już teraz zapraszamy serdecznie wszystkie dzieci, młodzież i ich rodziców. Serwowane będą gratisowe kiełbaski z rożna,  napoje,  słodycze.  Odbędą  się  również gry i konkursy z nagrodami ufundowanymi przez sponsorów oraz wójta. Warto  podkreślić,  że  charakterystyczne dla Dąbrowy Szlacheckiej jest piękne położenie, bliskość Krakowa i dobre z  nim  połączenie,  życzliwi  mieszkańcy, którzy sobie wzajemnie pomagają oraz czyste i zadbane zagrody przydomowe, których inni nam zazdroszczą.

Radny Marian Dudek

Jest u nas straż (artykuł z Orki 06/2012)

Dzięki  staraniom  mieszkańców, 15 lipca 1930 roku we wsi założono Ochotniczą Straż Pożarną.  Pierwszym  prezesem straży był Andrzej Boroń, a naczelnikiem Stefan Łędzki, późniejszy  kościelny  w  Dąbrowie Szlacheckiej.

W  tym  okresie  jednostka  liczyła 15  członków.  Druhami  założycielami  byli:  Władysław  Boroń, Franciszek  Trybek,  Jan  Śmiech,  Franciszek Boroń, Andrzej Kuć, Józef Kuć, Piotr Łędzki, Jan Szwajda, Andrzej Janas, Józef  Boroń,  Władysław  Śmiech,  Andrzej Boroń.  Strażacy  siedzibę  mieli  w  tzw. „Dolinie”.  Z  tego  okresu  nie  zachowały się dokumenty i kroniki. Wiadomo tylko, że druhowie udzielali się w życiu kulturalnym i religijnym wsi. Zapisali się także w walce z żywiołami: ogniem i wylewającą Wisłą. Dopiero w 1945 roku pojawiają  się  pierwsze  źródła  pisane  w dąbrowskiej  straży.  Naczelnikiem  OSP tuż  po  wojnie  został  wybrany  Franciszek Śmiech. Zadbał o to, by druhowie nie tylko zajęli się realizowaniem celów, do których zostali powołani, ale i budowali  remizę  z  prawdziwego  zdarzenia. Cztery  lata  później,  rozpoczęła  się  budowa  strażnicy.  Poza  pomieszczeniami dla straży, w budynku mieściła się Gromadzka Rada Narodowa i Wiejski Ośrodek Zdrowia. W 1955 roku strażacy zaczęli zbierać pieniądze na budowę kościoła.  Organizowali  imprezy  i  przedstawienia, z którymi objeżdżali okoliczne  miejscowości.  Przedstawiali  „Mękę Pańską”, „Żywot św. Genowefy”, organizowali spotkania opłatkowe, święcone, kolędowanie oraz festyny. W 1962 roku strażacy ufundowali obraz Matki Boskiej Częstochowskiej  do  prezbiterium.  Kolejnym dziełem, jakiego podjęła się jednostka straży w Dąbrowie, było założenie orkiestry dętej w 1963 roku. Do dziś uświetnia  uroczystości  kościelne,  strażackie  i  państwowe.  Instrumenty  muzyczne, na których grają strażacy, zostały kupione z wygospodarowanych przez nich pieniędzy. Tradycją druhów z OSP w Dąbrowie Szlacheckiej stały się pielgrzymki do Kalwarii Zebrzydowskiej na uroczystości  odpustowe.  Czynią  to  do dziś. Druhom zawsze towarzyszy orkiestra. Lata 60-te to dla strażaków również czas  intensywnych  działań  dla  poprawy bezpieczeństwa we wsi. W tym czasie  strażacy  wybudowali  dwa  zbiorniki przeciwpożarowe.

W  historii  straży  rzadko  zdarza  się,  by przez pół wieku, był ten sam naczelnik. Tak  jednak  stało  się  w  Dąbrowie  Szlacheckiej. Pan Franciszek Śmiech był naczelnikiem przez pół wieku, a przez 20 lat  komendantem  Zarządu  Gminnego  Ochotniczych  Straży  Pożarnych  w Czernichowie. Po jego śmierci, 6 stycznia 1995 roku odbyło się walne zebranie, podczas którego naczelnikiem OSP w Dąbrowie Szlacheckiej wybrano Stanisława Przebindę.

Z inicjatywy nowego naczelnika strażacy przystąpili do podniesienia wartości bojowej  straży. Wiosną  1995  roku  rozpoczęli  generalny  remont  remizy.  Wymienili okna, drzwi, instalację elektryczną, ocieplili sufit wełną mineralną. Przebudowali też scenę. Zadbali o nowe tynki i odnowienie elewacji budynku.

Mieszkańcy  Dąbrowy  wspierają  swoją jednostkę.  Gdy  druhowie  remontowali remizę, przekazali im pieniądze pozostałe z budowy gazociągu. W lipcu 1997 roku, podczas powodzi, druhowie OSP dzielnie  bronili  wałów  wiślanych.  Podobnie i w maju 2010 roku nie szczędzili sił, by uratować gminę przed zalaniem. Po  długim  okresie  starania  się  o  nowy wóz bojowy, 10 czerwca 2000 roku spełniło się marzenie strażaków. W miejsce wysłużonego  „Stara  25”otrzymali  „Stara 244”.

Czas przyniósł zmiany nie tylko w jednostce,  ale  i  w  orkiestrze.W  roku  2003 zrezygnował  z  prowadzenia  orkiestry, po 20 latach, pan Andrzej Wsołek. Jego miejsce  zajął  pan  Sławomir  Bukowski. Od przełomu wieku do zespołu zaczęło  przychodzić  coraz  więcej  młodych osób, dzięki czemu dalej jest kontynuowana myśl założycieli.

Kolejnym  wyzwaniem  dla  straży  stała się rozbudowa strażnicy. Druhowie dobudowali boks garażowy na lekki samochód pożarniczy, przedłużyli salę widowiskową, dobudowali szatnię i sanitariaty. Inwestycję realizowali etapami. Rozpoczęli w 2003 roku, skończyli w 2008. W  2006  roku  postanowili  udostępnić część budynku na potrzeby punktu aptecznego.

Strażacy z Dąbrowy Szlacheckiej, w trosce  o  dobro  mieszkańców  i  niesienie im coraz to lepszej pomocy, podnoszą wciąż  swe  umiejętności.  Uczestniczą m.in.  w  specjalistycznych  szkoleniach. Jak kiedyś, tak i teraz biorą udział w życiu lokalnym, organizują festyny i zabawy,  na  których  wspólnie  bawią  się  nie tylko  mieszkańcy  Dąbrowy.  Orkiestra dęta uświetnia uroczystości kościelne w parafii i sąsiednich, bierze czynny udział w  imprezach  organizowanych  przez Urząd Gminy Czernichów. Również corocznie uczestniczy w wielkim wydarzeniu,  jakim  jest  koncert  w  Wadowicach „Strażacy Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II w hołdzie”.

red.

Źródło: orka.czernichow.pl (wydanie: czerwiec 2012)